رجشمار چیست و چه کاربردی در قالیبافی دارد ؟
فرش آموز - میخواهم امروز شما کاربران سایت فرش اموز و شما بافندگان را با واژه ای بنام رجشمار آشنا کنم که در فرش بافی و تابلوفرش بافی استفتاده میشود و کاربرد زیادی دارد و خیلی مهم هست که این را در فرش های خود در نظر بگیریم و رعایت کنیم. رجشمار چیست و چه کاربردی در قالیبافی دارد ؟
رجشمار را میتوان شاید یکی از عوال اصلی در تعیین کیفیت یک فرش دستبافت دانست که بعد از رنگرزی و کیفیت مواد اولیه مهم ترین عامل کیفیت شناخته میشود . اگر بیشتر بخواهم رجشمار را تعریف کنم باید بگویم که رجشمار واحد اندازه گیری تراکم فرش ماست . یعنی میزان تراکم گره های فرش را بما نشان میدهد .
و این را هم اضافه کنم که هر چقدر فرش دستبافت از رجشمار بالاتری بهره ببرد , بافت آن ظریفتر، زیباتر و از ارزش ریالی بالایی برخوردار است .
خب پس تا اینجا متوجه شدسد که رجشما یک اساس مهم در قالیبافی است که بدون رعایت ان فرش خوبی به بدست نخواهیم اورد .
نحوه محاسبه رجشمار فرش چگونه است ؟
برای تعیین رجشمار فرش دستبافت و یا تابلو فرش ، تعداد گره یا تعداد رجها را در واحد گره ذرعی محاسبه می‌کنند. برای روشن شدن این مطلب لازم است ابتدا تعریفی از ذرع و گره ذرعی داشته باشیم.
در قدیم برای تعیین طول از واحد ذرع استفاده می‌کردند؛ که در اصفهان معادل ۱۰۴ سانتیمتر و در تبریز معادل ۱۱۲ سانتیمتر ودر کرمان معادل ۱۰۸ سانتیمتر در نظر می‌گیرند.
یک شانزدهم ذرع، گره ذرعی است؛ بنابراین رجشمار فرش در اصفهان در هر ۶٫۵ سانتیمتر ودر تبریز در هر ۷ سانتیمتر ودر کرمان درهر ۶٫۷۵ سانتمتر محاسبه میشود.
مثال برای رجشمار
اگر رجشمار فرش ۶۰ باشد بر اساس واحد اصفهان در هر ۶٫۵ سانت ، و در واحد تبریز در هر ۷ سانت ودر واحد کرمان در هر ۶٫۷۵ سانت ،۶۰ گره وجود دارد.
البته معمولترین رجشمار بر اساس واحد تبریز محاسبه میشود. با توجه به نوع رجشمار مصالح به کار برده شده نیز متفاوت است.
منبع : فرش آموز
